Jak wylicza się dywidendę za ubiegły rok dla nowego wspólnika?

Odpowiedź: Wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników.

Aby możliwe było wypłacenie dywidendy w spółce, musi istnieć niepodzielony dotychczas zysk, a nadto konieczne jest powzięcie stosownej uchwały.  Przy czym podział zysku nie musi polegać wyłącznie na przeznaczeniu go dla wspólników.

Inną zasadą związaną z dywidendą jest podział zysku pomiędzy wspólników w stosunku do ich udziałów. Także i ta zasada może zostać wyłączona w umowie spółki, np. w drodze ustanowienia udziałów uprzywilejowanych w zakresie dywidendy.

Na udział taki:

■przypadać może dywidenda w wysokości nie więcej niż 150% dywidendy nieuprzywilejowanej,

■udziały uprzywilejowane w tym zakresie mogą korzystać z pierwszeństwa zaspokojenia przed pozostałymi udziałami,

■możliwe jest przyznanie prawa do dywidendy uprzywilejowanej niewypłaconej w latach poprzednich, prawo to dotyczy przypadków, gdy w spółce nie był dzielony zysk. Nadto ogranicza się ono do maksymalnie 5 lat.

Co prawda dywidenda jest prawem korporacyjnym związanym z posiadaniem udziału w spółce z o.o., jednakże może się zdarzyć, że dany wspólnik nie nabędzie prawa do dywidendy.

Prawo do dywidendy przysługuje tym wspólnikom, którym udziały przypadały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Późniejsza sprzedaż udziałów, nawet jeżeli nastąpi przed faktyczną wypłatą dywidendy, nie spowoduje przejścia uprawnienia do jej pobrania na nowego wspólnika.

Sytuacja może być jeszcze bardziej skomplikowana, bowiem umowa spółki może upoważniać zgromadzenie wspólników do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (tzw. dzień dywidendy).

Dzień dywidendy należy wyznaczyć w ciągu dwóch miesięcy od dnia powzięcia uchwały o podziale zysku, czyli przesunięcie może nastąpić tylko w jedną stronę – na dzień przypadający po dniu powzięcia uchwały o podziale zysku.

Te rozbieżności czasowe mogą spowodować, że grono wspólników oraz grono osób uprawnionych do dywidendy nie będzie tożsame.

Na marginesie należy dodać, że mocą kolejnej uchwały dopuszczalna jest zmiana ustalonego przez zgromadzenie wspólników terminu wypłaty dywidendy (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 27 września 2007 r.,sygn. I SA/Rz 585/07).

Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale wspólników. Jeżeli uchwała wspólników takiego dnia nie określa, dywidenda jest wypłacana w dniu określonym przez zarząd.

Mając na względzie, że w zakresie wypłaty dywidendy spółka jest w relacji do wspólników dłużnikiem, zarząd – jako organ spółki – powinien podjąć stosowną uchwałę, kierując się kryteriami określonymi w art. 354 § 1 kc.

Tym samym, zarząd ma autonomię co do określenia terminu wypłaty dywidendy, ale nie jest uprawniony do zaniechania podjęcia takiej uchwały.