Jest nowy tekst rozporządzenia ws. MSR/MSSF

Przyczyny wprowadzenia nowego rozporządzenia są dwie:

■ po pierwsze w poprzednim rozporządzeniu było wiele zmian – 80 i mimo tego że na stronach dziennika Urzędowego UE była publikowana wersja skonsolidowana, to korzystanie z przepisów nie było łatwe,

■ po drugie przy okazji wprowadzenia tej regulacji ujęto możliwość stosowania uproszczenia w zakresie MSSF 17 dotyczącego umów ubezpieczeniowych.

Nowe rozporządzenie nie wprowadza zmian w MSSR/MSR innych niż wynikające z synchronizowania regulacji w związku z MSSF 17.

Obowiązujący już od 1 stycznia 2023 r. MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” wprowadził znaczące zmiany w podejściu do ujmowania skutków umów ubezpieczenia. Reguluje je w sposób kompleksowy. MSSF 17 ma zastosowanie do umów ubezpieczenia, umów reasekuracji oraz umów inwestycyjnych z uznaniowym udziałem w zyskach. Jak wskazano, jego celem jest zapewnienie, aby w swoim sprawozdaniu finansowym przedsiębiorstwo przedstawiało odpowiednie informacje, które wiernie odzwierciedlają umowy ubezpieczenia. Informacje te stanowią dla użytkowników sprawozdań finansowych solidną podstawę do oceny wpływu umów ubezpieczenia na sytuację finansową, wyniki finansowe oraz przepływy pieniężne przedsiębiorstwa. Stosowanie tych przepisów nie jest łatwe, ponieważ w Unii istnieje wiele różnych umów ubezpieczenia na życie i umów ubezpieczenia na życie z elementem oszczędnościowym. Są one bardzo zróżnicowane. To powoduje problemy przy jednolitym stosowaniu regulacji. Dotyczy to m.in. tzw. wymogu grupowania w roczne kohorty jako jednostki rozliczeniowe w przypadku grup umów ubezpieczenia i umów inwestycyjnych.

Zwróciła na to również uwagę Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG), która wskazała, że MSSF 17 spełnia kryteria przyjęcia określone w art. 3 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1606/2002, zatem powinien zostać włączony do porządku prawnego UE. Grupa EFRAG wskazała, iż takie podejście grupowania w kohorty nie zawsze jednak odzwierciedla model biznesowy lub prawne i umowne cechy umów wzajemnie powiązanych między generacjami oraz umów dostosowanych do przepływów pieniężnych. W związku z powyższym Komisja Europejska w art. 2 nowego rozporządzenia wskazała, iż przedsiębiorstwo może podjąć decyzję o niestosowaniu wymogu określonego w pkt 22 Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 17 Umowy ubezpieczenia („MSSF 17”) zamieszczonego w załączniku do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do:

■ grup umów ubezpieczenia z bezpośrednim udziałem w zyskach i grup umów inwestycyjnych z uznaniowym udziałem w zyskach, zdefiniowanych w dodatku A do MSSF 17 zamieszczonego w załączniku do niniejszego rozporządzenia, oraz z przepływami pieniężnymi, które wpływają na przepływy pieniężne na rzecz ubezpieczonych w ramach innych umów lub na które mają wpływ przepływy pieniężne na rzecz ubezpieczonych w ramach innych umów, jak określono w pkt B67 i B68 w dodatku B do MSSF 17 zamieszczonego w załączniku do niniejszego rozporządzenia,

■ grup umów ubezpieczenia, które są zarządzane na poziomie więcej niż jednej generacji umów i które spełniają warunki określone w art. 77b dyrektywy 2009/138/WE oraz zostały zatwierdzone przez organy nadzoru do celów stosowania korekty dopasowującej.

Przedsiębiorstwo korzystające z takiego rozwiązania powinno ujawnić w informacji dodatkowej do swojego sprawozdania finansowego, zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości 1 Prezentacja sprawozdań finansowych, zastosowanie zwolnienia jako znaczącą zasadę (politykę) rachunkowości oraz przedstawić inne informacje wyjaśniające dotyczące na przykład tego, do których portfeli zastosowało to zwolnienie.

Należy podkreślić, iż do 31 grudnia 2027 r. Komisja Europejska powinna dokonać przeglądu zwolnienia z wymogu grupowania w roczne kohorty w odniesieniu do umów wzajemnie powiązanych między generacjami oraz umów dostosowanych do przepływów pieniężnych, uwzględniając powdrożeniowy przegląd MSSF 17 dokonany przez RMSR. Wtedy zostanie podjęta decyzja czy i w jaki sposób zmienić model stosowania MSSF 17.

Przypomnieć należy, iż MSSF w Polsce są obowiązkowe dla banków sporządzających skonsolidowane sprawozdania finansowe oraz podmiotów będących emitentami papierów wartościowych notowanych w obrocie regulowanym w zakresie również sprawozdań skonsolidowanych. Ustawa o rachunkowości przewiduje szereg sytuacji, w których organ uprawniony do zatwierdzania sprawozdań finansowych może podjąć decyzję o sporządzaniu sprawozdania skonsolidowanego lub jednostkowego wg MSSF. Dotyczy to:

■ skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

■ skonsolidowanych sprawozdań finansowych jednostek dominujących niższego szczebla, wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR;

■ jednostkowych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

■ sprawozdań finansowych jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR.

Ponadto wiele jednostek korzysta z MSSF przy przygotowaniu danych do konsolidacji.

Wprowadzanie nowego rozporządzenia zawierającego wszystkie aktualnie obowiązujące MSR/MSSF i powiązane z nimi interpretacje niewątpliwie przyczyni się do łatwiejszego do nich dostępu dla wielu jednostek.